Δευτέρα 20 Ιουνίου 2011

Απόψε θέλω να πιω...

Επιστρέψαμε πριν καμιά ώρα με την Κυριακή από τη συναυλία της Χαρούλας στο Κούριο. Λατρεμένη η Χαρούλα, αγαπημένη... Η φωνή της και τα τραγούδια της συνδεδεμένα με διάφορες φάσεις της ζωής μου.
Θυμάμαι τον Αύγουστο του 1997 όπου ετοιμόγεννη τον Λαζ, με το έτσι θέλω πήγα στο στάδιο στη Θεσσαλονίκη να την ακούσω. Και το καλοκαίρι του 2004 που επί σκοπού πήγα στη Ρόδο για μια συναυλία της.
Η Χαρούλα όμως απόψε ήταν διαφορετική. Κουρασμένη, σφιγμένη, περνούσε δύσκολα. Ελπίζω να είναι απλώς η κούραση από τις συνεχείς περιοδείες.
Δεν μπόρεσα να την απολαύσω όπως παλιά. ΄Ηταν αλλιώτικη. Τυλιγμένη συνεχώς με μια εσάρπα-ασπίδα και ένα βλέμμα που δεν συναντούσε το κοινό.
Φταίω που είμαι ψυχολόγος και τα παρακολουθάω όλα; Η Χαρούλα μας δεν ήταν η ίδια. Ρώτησα γύρω μου, τι συμβαίνει, έχει κάτι η Χαρούλα; Δεν έχω χρόνο να είμαι κουτσομπόλα και δεν ήξερα...
Άκουσα πως πρόσφατα, πριν δυο χρόνια,  είχε μια περιπέτεια με την υγεία της.
 Επέστρεψα σπίτι και την σκέφτομαι.  Και την ίδια ως πρόσωπο και ως μια γυναίκα που είναι αναγκασμένη να εκτίθεται σε κοινό όταν δεν νιώθει καλά.
Έψαξα και βρήκα ένα παλιό μου βίντεο, σε δύο μέρη,  από τον καιρό που ήμουν κι εγώ άρρωστη, το ήξερα, ο κόσμος που παρακολουθούσε την έκθεση μου δεν το ήξερε, και το κοίταξα προσεκτικά.
 Στη συνέχεια, μπήκα να διαβάσω τι έχει πει η Χαρούλα για αυτά που της συνέβηκαν και πώς την επηρέασαν. . .
Και βρήκα μια θαυμάσια συνέντευξη της... Απολαύστε την!
Και καταθέτει η Χαρούλα :
"Μου λείπει όμως πια κάποιος να με πάρει απ' το χέρι και να με οδηγήσει κάπου ή απλώς να μου κάνει παρέα, χωρίς αυτό να πρέπει να γίνει ένα συναισθηματικό έπος". 
Και συνεχίζει: 
"Οταν, λοιπόν, χάνεις το έδαφος κάτω από τα πόδια σου, βλέπεις ότι είσαι κι εσύ μια καρδούλα που έχει ανάγκη από φροντίδα. Αν, όμως, έχεις τον τίτλο του δυνατού... Σκεφτείτε πως όταν χειρουργήθηκα στο μαστό, καταδέχτηκα μόνο να αναβάλω την πρεμιέρα μου για μία βδομάδα. Το μόνο που ήθελα εκείνη τη στιγμή ήταν να με πάρουν αγκαλιά και να πενθήσω. Αλλά είπα "όχι! Δεν θα το αφήσω αυτό να με νικήσει, θα του δείξω εγώ!" Πόσους τέτοιους βιασμούς δεν έχουμε κάνει στον εαυτό μας... Τότε λοιπόν ένιωσα και την ανάγκη να μπω σε μια ομάδα. Και με βοήθησε πολύ. Είναι εξαιρετικά λυτρωτική η στιγμή που ζητάς βοήθεια. Τότε αρχίζεις να μαλακώνεις, όταν λες "φτάνει πια το smile, φτάνει το πάμε παρακάτω". Ε, δεν πάμε παρακάτω αν δεν πενθήσουμε πρώτα για ό,τι έχουμε χάσει. Ευτυχώς, δεν είχα σοβαρές συνέπειες, όπως άλλοι. Κι έτσι μου έμεινε το δώρο της αυτογνωσίας". 


Είναι εξαιρετικά λυτρωτική η στιγμή που ζητάς βοήθεια.
Αύριο θα κλείσω ραντεβού με τον δικό μου ψυχολόγο. Φτάνει πια το παίζω δυνατή και αντέχω μόνη μου όλα όσα μου συμβαίνουν τον τελευταίο καιρό. 
Και θα βάλω επιτέλους μπροστά την ομάδα ψυχοθεραπείας που έχει τόσους μήνες που αναβάλλω. 


Σε αυτόν τον άφιλο κόσμο που ζούμε, δυστυχώς, όταν ζητήσουμε βοήθεια, πολλοί από εμάς, δεν έχουμε άλλη επιλογή από την επαγγελματική βοήθεια. Η ατομική ψυχοθεραπεία όντως βοηθάει πολύ και πολλές φορές είναι και λυτρωτική.
Η ομάδική όμως, έχει άλλη δυναμική. Πολύ πιο ισχυρή από την ένα προς ένα  σχέση με τον ψυχοθεραπευτή. Εκεί εκτίθεσαι σε τουλάχιστον άλλα 9 άτομα. Και επίσης μπορείς να πάρεις ανατροφοδότηση και συμπόνοια από τόσα άτομα μαζί.
Και για τον ψυχοθεραπευτή είναι πολύ πιο δύσκολο να διευθύνει ομάδα ψυχοθεραπείας, από του να κάνει ατομικές συνεδρίες. Εκεί δεν μπορεί να κρυφτεί τόσο εύκολα. Και πρέπει να μιλήσει, για να είναι αυθεντική η ψυχοθεραπευτική σχέση και λυτρωτική ταυτόχρονα.
Το περιγράφει τόσο όμορφα και γλαφυρά ο θείος Γιάλομ....

Να σαι καλά, Χαρούλα, που με αφύπνισες απόψε. Τα λες, τόσο γλυκά. 
Αυτό σου το τραγούδι, γραμμένο για την κόρη του Τάσου Ισαάκ. Τόσο γλυκό, ανθρώπινο κι αγαπητικό. Με αυτό τελείωσες απόψε. Κι άρχισες με την κουβέντα πως βρισκόμενη εδώ στην Κύπρο μετά από περιοδεία στην Ευρώπη, νιώθεις ανακούφιση που βρίσκεσαι σε τόπο ελληνικό και μιλάς ελληνικά κι εκφράζεσαι ελεύθερα.
Και η Χαρούλα είναι αριστερή.
Αλλά, είπαμε, σε άλλες χώρες υπάρχει το φαινόμενο του αριστερού πατριώτη. Μόνο στην μπανανία μας το αριστερός ταυτίζεται με το με τον διεθνισμό.
Τα φιλιά μου...

Τρίτη 14 Ιουνίου 2011

Εθέλαμεν κοπελλούθκια! Η χαρά της γονεϊκότητας...


Από τον καιρό που θυμάμαι τον εαυτό μου, ήθελα να γίνω μάννα.
Απεγνωσμένα. Φυσικά, δεν είναι καθόλου παράξενο επειδή από την μια είμαι κορίτσι, κι από την άλλη, μεγάλωσα σε ένα σπίτι όπου η επιθυμία για τρίτο παιδί ήταν διακαής. Οι γονείς μου προσπάθησαν να μεγαλώσουν την οικογένεια μας, αλλά δεν τα κατάφεραν.
Ήμασταν μόνο ο αδελφός μου κι εγώ και διάφορα άλλα μικρά της γειτονιάς, τα οποία ευχαρίστως τα ντάντευα, τα έλουζα, τα άλλαζα, τα πρόσεχα, πρόθυμη δωρεάν babysitter.
Όλα αυτά φυσικά εκ του ασφαλούς. Γιατί για λίγες μόνο ώρες κρατούσα τα μικρά, τα οποία επέστρεφαν μετά στις ταλαιπωρημένες μαμάδες τους. Και είχα τότε την απορία: Γιατί εμπιστεύονταν τα παιδιά τους σε μια 10χρονη; Γιατί μου έδειχναν τόση εμπιστοσύνη;
Όλες μου οι απορίες λύθηκαν ευθύς όταν απέκτησα κι εγώ τα δικά μου παιδιά. Με τον δύσκολο τρόπο. Η εισαγωγή μου στη μητρότητα έγινε απότομα. Η γέννα του Λαζ φυσικά δεν ήταν απότομη, χρειάστηκαν 15 ώρες για να γεννηθεί και δυο άτομα να γονατίσουν πάνω στην τεράστια κοιλιά μου, ο αναισθησιολόγος κι  η μαμμή, κι ο γιατρός τραγουδούσε "στο ημεροβίγλι"
Ήθελα να του σπάσω τα μούτρα, αλλά δεν ήταν εύκολο, ήμουν ακινητοποιημένη, με επισκληρίδιο αναισθησία και όλα αυτά βρίσκονται και σε ένα home video, το οποίο δεν θέλω να το ξαναδώ, κι ο Λαζ το ίδιο, οπόταν το κλείσαμε το θέμα στο ντουλάπι μαζί με άλλα πάλαι ποτέ ευτυχισμένα παλιά videos.


Και από τις πρώτες μέρες κατάλαβα γιατί με εμπιστεύονταν οι γειτόνισσες να τους προσέχω τα μωρά, όταν ήμουν ακόμη στο δημοτικό. Επειδή ήταν σκασμένες! Σκασμένες οι γυναίκες και αποζητούσαν 1 ώρα ηρεμίας ή μια ώρα παρέας με ενήλικες, όπως μου είπε χθες στο τηλέφωνο η μάνα ενός συμμαθητή της κόρης μου. "Αναζητώ απεγνωσμένα την παρέα ενηλίκων. Πέρασα τρεις μέρες συνέχεια με τον γιο μου και τους φίλους του. Δεν αντέχω άλλο!"
Το πρωτότοκο καμάρι μου λοιπόν, έκαμε 2 χρόνια να κοιμηθεί μια νύχτα συνεχόμενη. Και τις πρώτες μέρες ήταν απίστευτος. Όλη νύχτα στο πόδι. Κλάμα ατελείωτο και όλη μέρα κοιμόταν. Μόλις πήγαινα κατά την διάρκεια της μέρας να κοιμηθώ κι εγώ λίγο, ξυπνούσε κι άρχιζε. Ήταν το κάτι άλλο. Φυσικά, έπαιξε ρόλο κι η επώδυνη γέννα και το γεγονός πως δεν μου τον έδωσαν αμέσως να τον έχω μαζί μου, όπως επέμενα. ¨Ημουν φοιτήτρια τότε, κι ο μαιευτήρας, καθηγητής στην Ιατρική στη Θεσσαλονίκη, καλός γιατρός, αλλά παλιό μυαλό και δεν δεχόταν αυτά που του έλεγα για το ότι το νεογέννητο καταλαβαίνει όταν το απομακρύνεις από την μητέρα και του δημιουργείται τραύμα. Τον άκουγα όλη νύχτα που έκλαιγε στο δωμάτιο των νεογνών και δεν με άφηναν να πάω να τον πιάσω. Και όταν μου τον έφεραν την επομένη με κοιτούσε με ένα θανατηφόρο βλέμμα.
"Πού με άφησες μωρή, μόνο μου με τόσους άλλους άγνωστους μικρούς άνθρωπους;"
Και είχε δίκιο. 
Και όσο δίκιο και να είχε, πάλι εγώ τράβηξα όλη την ταλαιπωρία. Με το κλάμα το ατελείωτο. Και να μην μπορείς να συνεννοηθείς. Να σου πει τι θέλει κι εσύ είτε να το κάνεις, είτε να το αποστομώσεις τίποτα.
Η μικρή, που την γέννησα κατά πως ήθελα, χωρίς επισκληρίδιες αναισθησίες, ανώδυνος τοκετός, συνέχεια μαζί μου από την πρώτη ώρα της γέννας κτλπ, δεν αντιμετώπιζε τα ίδια προβλήματα. Μια χαρά κοιμόταν όλο το βράδυ, μια χαρά ήρεμο παιδί, μέχρι που μεγάλωσε λίγο και την εκπαίδευσε ο άλλος. Πόσο να κακοποιείς το μικρό, θα γίνει κι αυτό νευρικό, θα κλαίει γκρινιάρικα, θα ανταποδίδει...
Έχει 11 χρόνια η κουβέντα, κι ακόμη θα μονιάσουνε.
Φυσιολογικότατα πράγματα οι καβγάδες ανάμεσα στα αδέλφια, σίγουρα. Και έχει και ώρες που δείχνουν αξιοθαύμαστη αδελφική αλληλεγγύη. Γιατί κατά βάθος αγαπιούνται σίγουρα, και μεγαλώνοντας θα κατασιγάσει αυτός ο αδελφικός ανταγωνισμός και θα μείνει η αγνή αγάπη.

Γιατί με τα αδέλφια μας έχουμε περισσότερα κοινά γονίδια παρά με τους γονείς μας. Κατά τη γνώμη μου, είμαστε πιο συγγενείς μαζί τους. Και γι'αυτό πονάει η ψυχή μου όταν βλέπω στο γραφείο περιπτώσεις με αδέλφια που δεν μιλιούνται για χρόνια, που τα κληρονομικά και οι περιουσίες τους χωρίζουν. Ή που οι γονείς τους δεν κατάφεραν να διαχειριστούν την παιδική ζήλια, την εμπέδωναν κι όλας και έχουν φτάσει στο σημείο ως ενήλικες να μισούν το ίδιο τους το αίμα.
Και το μίσος δεν είναι το αντίθετο της αγάπης.

Το αντίθετο της αγάπης είναι η αδιαφορία.
Όταν μισούμε κάποιον σημαίνει πως έχουμε ένα έντονο δέσιμο μαζί του, έστω και αρνητικό. Δεν είμαστε ξένοι, αντιθέτως συνδεδεμένοι έντονα.

Επιστρέφοντας πίσω στο θέμα της μητρότητας και της γονεϊκότητας εν εγένει. . .
Είναι πολύ δύσκολο πράγμα να μεγαλώνεις παιδιά! Εξαιρετικά δύσκολο.
Γι' αυτό και η φύση έχει εμφυτεύσει στον άνθρωπο το ένστικτο της αναπαραγωγής. Την γενετήσια ορμή και την ανάγκη για να κάνει παιδιά. Και το "βιολογικό ρολόι" δεν χτυπάει μόνο στις γυναίκες, ναι, χτυπάει και στους άντρες.
Και είναι αδυσώπητο. Δεν σε αφήνει να πνάσεις. Σε ενοχλεί συνεχώς, σε κινητοποιεί ώστε να καταλήξεις με την κοιλιά φουσκωμένη ή με την γυναίκα ή φιλενάδα σου γκαστρωμένη για να ησυχάσεις. Να ησυχάσεις από το βιολογικό ρολόι, γιατί μετά ξεκινούν άλλα πολλαπλά βάσανα.

Πώς το λένε οι κινέζοι;  Όποιος έχει παιδιά να τα χαίρεται. Κι όποιος δεν έχει να χαίρεται.
Ή το άλλο : Όποιος δεν έχει παιδιά έχει ένα πρόβλημα, όποιος έχει έχει πολλά. 

Στο γραφείο συναντώ συνέχεια ταλαιπωρημένους, εξουθενωμένους γονείς. Κυρίως μητέρες. Οι οποίες νιώθουν και τύψεις από πάνω για το ότι δεν αντέχουν τα παιδιά τους.
Νιώθουν κακές μητέρες επειδή κουράζονται. Κακές μητέρες επειδή έχει ώρες που θέλουν να μπουν μέσα στο αυτοκίνητο και να εξαφανιστούν. Κακές μητέρες επειδή θα προτιμούσαν να είναι μόνες τους παρά με τα παιδιά τους τις περισσότερες ώρες. 
Όχι, αγάπες μου, δεν είστε κακές μητέρες. Φυσιολογικότατες είσαστε. 
Είναι εξαιρετικά δύσκολο να είσαι γονιός. Εξαιρετικά δύσκολο.
Αλλά αξίζει τον κόπο...
Κι ας ξεκινά από ένα πρωτόγονο ένστικτο αυτό το δύσκολο αλλά υπέροχο ταξίδι του να μεγαλώνεις μικρά ανθρωπάκια και να τα βοηθάς να γίνουν ενήλικες.
Και στην πορεία τους αγαπάς, τους ερωτεύεσαι... 
Ο πιο βαθύς έρωτας κι η πιο βαθειά αγάπη έρχεται με την τριβή. Και πόση περισσότερη τριβή μπορείς να έχεις παρά με τα παιδιά σου;
Πόση;
Τον άντρα σου ή την γυναίκα σου μπορείς να τους χωρίσεις. Τα παιδιά σου όχι.
Την δουλειά σου μπορείς να την αλλάξεις, τα παιδιά σου όχι.

Εξαιρετικά αφιερωμένο σε σκασμένες μαμάδες!
Είμαστε πολλές στην ίδια ομάδα!
Καλό κουράγιο. Τα πρώτα 20 χρόνια είναι τα δύσκολα :-)

Αιρετικό υστερόγραφο: Υπάρχουν περιπτώσεις που ακούς πως οι μαμάδες είναι τρισευτυχισμένες με τα παιδάκια τους, και δεν κουράζονται καθόλου, και δεν σπάζουν τα νεύρα τους και γενικώς είναι σούπερ ντούπερ μαμάδες. Κάτι βρώμικο παίζει εδώ, κατά τη γνώμη μου. Ή έχουν στρατιά από γιαγιάδες και νταντάδες στη διάθεση τους, ή έχουν συναισθηματική αιμομιξία με τα παιδιά τους. Χρησιμοποιούν δηλαδή τα παιδιά τους για να νιώσουν καλύτερα οι ίδιες. Προβάλλουν τα απωθημένα τους πάνω στα παιδιά τους, δεν έχουν ζωή οι ίδιες, αλλά ζουν μέσα από την ζωή των παιδιών τους. Και αυτό φυσικά είναι εύκολο να αντιληφθεί κανείς, τι  βλαπτικές συνέπειες έχει στα παιδιά πρώτα απ' όλα και φυσικά και στις ίδιες, στις σχέσεις τους με τους άλλους ενήλικες κτλπ. Μεγάλο κεφάλαιο....

Σάββατο 11 Ιουνίου 2011

Πεινώ.... παγωτό!



Μιαν κι έχει που προχθές που με έπιασαν τα μελοδραματικά μου και οι δακρύβρεχτες αναφορές στο παιδικό μου παρελθόν,
θυμήθηκα σήμερα μια τρομερή ατάκα του αδελφού μου όταν ήταν μικρός.
Στο τραπέζι : 
-πεινώ!
-φάε
-Εν θέλω φαΐ!
-Αφού πεινάς;
-Εγώ πεινώ παγωτό!

Έτσι παθαίνουμε όταν περνούμε περιόδους πένθους για το θάνατο μιας σχέσης και παλεύουμε τα συμπτώματα του στερητικού συνδρόμου. Πεινούμε παγωτό. Κι ο,τι και να φάμε δεν μας κάμνει.

Τον κόσμο όλο να φάμε με την μουρμούρα μας και την γκρίνια μας, τα ρούχα μας να φάμε, δεν θα χορτάσουμε,

Επειδή ...πεινούμε παγωτό :-)

Εν δύσκολη περίοδος. Που τις πιο δύσκολες φάσεις...

Επειδή χάνουμε το ναρκωτικό μας, τη φαντασίωση μας. Κι ακόμα κι αν η φαντασίωση μας θέλει να την φάμε, δεν είναι προς βρώσιν πλέον, όταν βρισκόμαστε στην διαδικασία αποσύνθεσης της μετά την ηρωική απόφαση για έξοδο από μια αρρωστημένη σχέση.

Ήταν καλή η φαντασίωση μας πριν την έξοδο, αλλά τωρά  εν τρώεται, εν μασκιέται, που θα λάλεν τζι η μακαρίτισσα η γιαγιά μου η Σοφία : τούτον το ρόστον εν σαν την ίσσκα, εν μασκιέται ελάλεν της μάνας μου, τζι έκαμνεν το σούπαν με πατάτες τζιαι ρύζι.

Η γιαγιά διέπρεπε στα επαναμαγειρέματα ήδη μαγειρεμένων τροφών για δύο λόγους:

1. Για να μην δώσει στη μάνα μου την ευχαρίστηση ότι έτρωεν που το φαϊν της και
2. Για να νιώθει χρήσιμη στα γεράματα.

Εκατάφαεν τζιαι ούλλα τα δεντρά της αυλής της μάννας μου, τζιαι μετά θάνατον εκατάφαν τα η ανακαίνιση του πατρικού μου, τζι ακόμα λείπουν μου....


Αλλά εν μπορούμεν ούλλοι να τρώμεν επαναμαγειρεμένο φαγητό.

Το γυαλί άμα ραγίσει τζιαι μετά κολλήσεις το με την τέλλαν εν εν το ίδιον.
Η τέλλα εν ναν πάντα τζιαμαί να σου θυμίζει την ρωγμή. Άσε που θα μπαίνουν τζιαι σκόνες τζι αζαγιές ανάμεσα που την τέλλα τζιαι το επανακολλημένον γυαλί. Τζιαι εν εν καθόλου ανθεκτικό στη σύγκρουση. Αν άντεξε την πρώτην στράταν, την δεύτερην εν να λουβήσει μες τα μούτρα σου, μες την γροθιά σου και σίγουρα θα σε ματώσει.
Θα ματώσει η ιδέα που είχες για το γυαλί. Θα αμαυρωθεί. θα κλαις γιατί έχασες την ιδέα και όχι τον άνθρωπο. Τον άνθρωπο τον έχασες, ή μάλλον δεν τον είχες ποτέ. Εν την ψευδαίσθηση που είχες. Γιατί οι ρεαλιστικές σχέσεις δεν είναι εθιστικές. Δεν χρειάζονται δράμα για να συντηρηθούν. Δεν λειτουργούν εξαρτητικά.

Αφιερωμένο σε δυο ψυχούλες, ξέρουν ποιες είναι, που το παλεύουν. Κι είναι δύσκολο...
Αντέχεται όμως, ειδικά άμα δεν κάνεις κοιλιά, άμα δεν πας πίσω, στους τρεις μήνες το πολύ, θα φύγει το στερητικό σύνδρομο. Κι η επανασκόπηση θα σε κάνει να χαμογελάς ευχάριστα. Και θα πεινάς πολλά πράγματα. Κι ειδικά αυθεντική χαρά!

Δευτέρα 6 Ιουνίου 2011

Υπάρχουν άντρες στην Κύπρο σήμερα;

Κάθομαι και σκέφτομαι… Μια πολύ συχνή ερώτηση, αν και θα έλεγα απόλυτη, ρατσιστική σχεδόν δήλωση, που ακούω πολύ συχνά στο γραφείο από τις πελάτισσες μου, στην βεράντα μου από τις φίλες μου, και κάποιους «ενδιαφερόμενους» φίλους μου  και που  πρόσφατα έντρομη άκουσα από την δεκάχρονη κόρη μου! «Δεν υπάρχουν άντρες σήμερα!»
Μα πού πήγαν;  Τους πάτησε το τρένο όπως θα έλεγε και το λαϊκό άσμα. Ποιο τρένο όμως; Γιατί όλο και περισσότεροι σύγχρονοι κύπριοι άντρες δυσκολεύονται να παίξουν το ρόλο του αρσενικού για τον οποίο υποτίθεται πως έχουν εκπαιδευτεί;
Και ποιος είναι αυτός ο ρόλος του αρσενικού;  Το κοινωνικό στερεότυπο για το αντριλίκι δεν άλλαξε ή δεν θα έπρεπε να αλλάξει με την χιονοστιβάδα των κοινωνικών αλλαγών των τελευταίων δύο δεκαετιών; Γιατί τα θέλουμε όλα δικά μας λοιπόν; Και μια μεταπατριαρχική κοινωνία και μετροσέξουαλ άντρες και άντρες με κότσια. Θα παίξω τον δικηγόρο του διαβόλου για άλλη μια φορά. Εσυγχύσαμεν τα πλάσματα του Θεού!
Ενώ όταν ήμουν μικρή ποθούσα απεγνωσμένα να βγάλω πουλί, να γίνω δηλαδή αγόρι για να έχω περισσότερα κοινωνικά προνόμια, σήμερα νιώθω τυχερή που στην κυπριακή κοινωνία του 2010 είμαι γυναίκα. Τουλάχιστον, έχω κάποιες κοινωνικές και οικονομικές κατακτήσεις για τις οποίες να περηφανεύομαι και να μου ευκολύνουν την ζωή, μπορώ να ζήσω και χωρίς σύντροφο, ( και να αρρωστώ ψυχολογικά για αυτόJ, αλλά μπορώ), και οπωσδήποτε είμαι κυρία χωρίς να είμαι παντρεμένη. Δυναμική με αντρικά κότσια που απωθώ τους καημένους τους τρομοκρατημένους εκπρόσωπους του αρσενικού ετεροφυλόφιλου κομματιού της πίττας ή καταλαβαίνω από χίλια μίλια μακριά τους γυναικάδες δανδήδες, τους οποίους αποκρούω ως άλλος δεινός παίκτης του baseball.
Είναι δύσκολο στη σημερινή κυπριακή κοινωνία να είσαι άντρας.
Γιατί;
Επειδή πρέπει να πετύχεις όλα τα παραδοσιακά στάδια αντρικής κοινωνικής εξέλιξης όπως σχολείο, στρατός ( μεγάλο παλούκι), πανεπιστήμιο, εξεύρεση εργασίας ( άλλο μεγαλύτερο παλούκι κι αυτό) , να αποκτήσεις χρήματα και περιουσία ( που αν δεν έχουν οι γονείς σου, την έβαψες κανονικά, πέρασαν οι εποχές που μπορούσες εύκολα να αυτοδημιουργηθείς), να αποκτήσεις ένα καθωσπρέπει αυτοκίνητο, να είσαι ανδροπρεπής , ντούρος και ανθεκτικός στο σεξ.
Και όταν και αν  τα πετύχεις αυτά, θα πρέπει να τα συνδυάσεις με ένα μοντέρνο ντύσιμο, κούρεμα και αποτρίχωση ( οι περισσότερες γυναίκες σήμερα, κάτω των 40 δεν ανέχονται τις τρίχες, όσο κι αν αυτές είναι δείγμα ψηλής συγκέντρωσης τεστοστερόνης στο αίμα, άρα και ανδρισμού). Θα πρέπει να είσαι fit και γυμνασμένος.  Θα πρέπει να μάθεις να αυτοσυντηρείσαι, να μαγειρεύεις, να πλένεις, να σιδερώνεις και να είσαι διαθέσιμος να αλλάζεις πάνες και να λούζεις μωρά. Θα πρέπει να μάθεις να μιλάς, να εξωτερικεύεις τα αισθήματα σου, να κάνεις συναισθηματική κουβέντα με το ταίρι σου και κοινωνική κουβέντα με τις φίλες της. Να δείχνεις κατανόηση στα γυναικεία ξεσπάσματα. Κι εσύ δεν δικαιούσαι να θυμώνεις, να φωνάζεις, να υβρίζεις, δεν είναι ευγενικό. Να μην ασχολείσαι πολύ με την μάππα, δεν την αντέχουν οι κορούδες. Να ακούς ρομαντική μουσική, να ξέρεις όλα τα κουτσομπολιά της showbiz και να μιλάς πολλή ώρα στο τηλέφωνο και να απαντάς μηνύματα άμα τη παραλαβή τους. Να είσαι τολμηρό αρσενικό που να φλερτάρει, να δέχεσαι τις χυλόπιτες από τις σνομπ κορούδες, (χωρίς να παραπονιέσαι και να πέφτει το ηθικό σου),οι οποίες θέλουν να δείξουν κουλ μπροστά στις φίλες τους, έστω κι αν λυσσιούν να σε γνωρίσουν. Να είσαι όμως παράλληλα και σοφτ, να μην σηκώνεις κκελλέν μέσα στην σχέση, να κάμνεις και να συμφωνείς με ότι λαλεί η κοπελλούα σου ή η γυναίκα σου. Ειδικά, αν είναι και «καλή κοπέλα», από σπίτι και κάνει για γάμο.

Και να έχεις και την μάμα σου να σε καλοκρατεί, να σε υπερπροστατεύει, να σε δυσκολεύει από του να ανεξαρτητοποιηθείς και να σε εξωθεί από την μια στο να είσαι σεξουαλικά ενεργός και μάγκας και γυναικάς και από την άλλη να προσέχεις να μεν σε τυλίξει καμιά. Σαν να τζι ετζιείνη εν ετύλιξεν τον παπά σου για να σε κάμει. Και ταυτόχρονα να δίνει εντολές στην αδελφή σου, αν έχεις, να προσέχει να μην την περιπαίξει κανένας.

Να ζεις σε μια κοινωνία που μηδενίζει τον γάμο, την οικογένεια και την αξία της μονογαμικότητας. Που περιπαίζει όποιον τολμήσει να παντρευτεί και που ταυτόχρονα σε ρωτούν ούλλοι, γνωστοί, συγγενείς και φίλοι και άγνωστοι ακόμα, γιατί δεν παντρεύτηκες; Μήπως έχεις κανένα πρόβλημα;

Ρε παιθκιά, αν ήμουν άντρας ήταν να συγχυστώ. Ήταν να αφεθώ να με πατήσει το τρένο. Ήταν να κωλώνω να ζητήσω μιας κυπραίας το τηλέφωνο της. Ήταν να φοβούμαι και να την κάνω με ελαφρά πηδηματάκια όταν ένιωθα τα πρώτα ερωτικά σκιρτήματα με μια νέα γνωριμία. Γιατί μπορεί να με τυλίξει όπως μου είπεν η μάμα μου. Γιατί μπορεί να μην καταφέρω να ανταποκριθώ σε όλα αυτά τα αντικρουόμενα που περιμένει από μένα μια γυναίκα και μια κοινωνία.
Κι αν γνώριζα και καμιά γυναίκα ολοκληρωμένη που να με καλύψει συναισθηματικά και ερωτικά, και που για να το καταφέρει αυτό το πιο πιθανόν να έχει περάσει από γάμο, να έκαμεν κοπελλούθκια και να χώρισεν, τότε ήταν να τρέμω ακόμα παραπάνω. Γιατί θα είχα σίγουρον τον οικογενειακό και οικονομικό αποκλεισμό. Ε!  Ήταν να κάτσω στ’ αυκά μου τζιαι να παίζω playstation τζιαι futsall και να μου φύει κάθε όρεξη και για το σεξ ακόμα. Γιατί, το να είσαι άντρας στην Κύπρο σήμερα εν πολλά δύσκολο πράμα!  Έλεος!

Σοβαρά τώρα,
Χιουμοριστικά γραμμένο το κείμενο, αναφέρεται όμως σε μια ψυχοκοινωνιολογική πραγματικότητα. Ο ρόλος του άντρα στη σημερινή κυπριακή κοινωνία χρειάζεται αναθεώρηση. Ο ρόλος της γυναίκας έχει αλλάξει και δεν μπορούμε να περιμένουμε πως ο αντίστοιχος αντρικός θα παραμείνει ο ίδιος και να εξακολουθήσουμε να ταιριάζουμε. Η κοινωνία μας βρίσκεται σε ένα μεταβατικό στάδιο από την πατριαρχία στην ισότητα ή ακόμα και την μερική επαναφορά της μητριαρχίας. Γι’ αυτό χρειαζόμαστε να είμαστε ανοικτοί και δημιουργικοί και ως άτομα και ως κοινωνία για να βρούμε τρόπους να αναθεωρήσουμε επιτυχώς τα πρότυπα μας και να μπορέσουμε να συμβιώσουμε αρμονικά. Κάτι, που με ευχαρίστηση, διαπιστώνω στους σημερινούς εφήβους. Όσο κι αν τους έχουμε φυτέψει κάποια από τα δικά μας στερεότυπα στο μυαλουδάκι τους, καταφέρνουν κι εφευρίσκουν νέους τρόπους συνδυασμού και συνύπαρξης των δύο φύλων! Μπράβο τους!


Θέκλα Πετρίδου
Ψυχολόγος, συγγραφέας και ψυχοθεραπεύτρια

Άρθρο μου που δημοσιεύτηκε σε τοπική Λευκωσιάτικη Εφημερίδα.

Κυριακή 5 Ιουνίου 2011

Είμαι ευτυχισμένος; (ένα παλιό μου κείμενο πρωτοδημοσιευμένο στην Εφημεριδα Αγλαντζιά το 2005)

Η ευτυχία πλασάρεται ως το υπέρτατο αγαθό της σύγχρονης κοινωνίας, το οποίο αγοράζεται ως ένα άλλο καταναλωτικό προϊόν μέσα από συγκεκριμένες, για να μην πω επιβεβλημένες οδούς και εμπορικές συναλλαγές.
Με απλούστερα λόγια, επιβάλλεται να είμαστε ευτυχισμένοι και για να το πετύχουμε αυτό έχουμε ένα σωρό πράγματα να αγοράσουμε κι ένα σωρό στόχους να πετύχουμε. Ζώντας ως νέος, ακόμα, άνθρωπος στη σημερινή εποχή πολλές φορές νιώθω μια πίεση για να είμαι ευτυχισμένη. Πως το χρωστάω βρε παιδί μου στον κόσμο, στους γύρω μου, στους γονείς μου, ακόμα και στα παιδιά μου. Είναι υποχρεωτικό σήμερα να είσαι ευτυχισμένος. Να βάζεις φαρδύ πλατύ το χαμόγελό σου κάθε πρωί και να σουτάρεις μακριά, όσο γίνεται, τους όποιους προβληματισμούς σου, τις όποιες έγνοιες σου, το άγχος και τις στενοχώριες.
Ε.... όχι!! Εγώ επαναστατώ. Δε γουστάρω βρε παιδί μου να είμαι ευτυχισμένη συνέχεια. Δε γίνεται!!
Το σκεφτήκατε ποτέ αυτό; Πως δεν είναι δυνατόν ο άνθρωπος να νιώθει καθημερινά και συνέχεια μες την τρελή χαρά; Πως δεν δουλεύει έτσι ο ανθρώπινος εγκέφαλος; Γίνεται συνέχεια να νιώθουμε χαρούμενοι; Η σεροτονίνη μας (ουσία του εγκεφάλου που συνδέεται με την χαρούμενη διάθεση) είναι μετρημένη και μόνο αν πλακωνόμαστε σε συγκεκριμένα αντικαταθλιπτικά χάπια μπορούμε να την κρατούμε μονίμως σε υψηλά επίπεδα.
Γιατί όμως οι γύρω μας και ιδιαίτερα αυτοί που συνδέονται μαζί μας συναισθηματικά περιμένουν από μας να είμαστε happy; Μήπως έτσι γλιτώνουν από τις δικές τους ενοχές για τις τυχόν παραλείψεις και λάθη απέναντί μας; Μήπως έτσι τους επιβάλλει η κοινωνία να νιώθουν; Για παράδειγμα, γεννάς και μεγαλώνεις παιδιά, γίνεσαι γονιός, είσαι υπεύθυνος να τα κάνεις ευτυχισμένα... Ή δημιουργείς ένα ερωτικό δεσμό με έναν άνθρωπο, η ευτυχία του γίνεται για σένα σκοπός ζωής...
Εμένα μου φαίνεται πως είναι ακόμα μια αφύσικη επιταγή του σύγχρονου τρόπου ζωής. Όπου διαβάζουμε πολλή ψυχολογία, ασχολούμαστε συστηματικά με τη φιλοσοφία και περιμένουμε θαύματα στη ζωή μας, γιατί τα πράγματα ήδη τα αγοράσαμε, ήδη τα αποκτήσαμε και συναισθηματικό αποτέλεσμα δεν είδαμε...
Η ευτυχία βρίσκεται σε μικρά καθημερινά πράγματα, και δεν θυμάμαι ποιος το πρωτοείπε αυτό, θυμάμαι όμως πως ο Freud σημείωσε πως η ευτυχία συνίσταται στην εκπλήρωση των αθώων παιδικών επιθυμιών και συνέχισε πως καμιά παιδική επιθυμία δεν έχει να κάνει με το χρήμα. Ο τύπος φαίνεται πως ζούσε σε μια παλαιότερη εποχή, επειδή αν μεγάλωνε τουλάχιστον τα δικά μου παιδιά θα γνώριζε από πρώτο χέρι πως δυστυχώς σήμερα και τα μικρά μας επιθυμούν το χρήμα και τον πλούτο από τις πιο τρυφερές τους ηλικίες...
«Δεν έχει λάθος» όμως η παρατήρησή του. Όντως το χρήμα δεν φέρνει την ευτυχία. Τα μικρά καθημερινά είναι που την αποτελούν.
«Πολλοί το χρήμα εμίσησαν την δόξαν ουδείς» ίσως μου πείτε, για να αντιπαραβάλετε την αρχαία σοφία στη σύγχρονη. Ισχύει όμως άραγε αυτό; Αλήθεια, πολλοί άνθρωποι σήμερα επιδιώκουν τη φήμη και την προβολή με κάθε μέσον. Τους δίνει όμως έστω και η δόξα την ευτυχία; Ούσα στον χώρο της τηλεόρασης, του ραδιοφώνου και των εντύπων τα τελευταία χρόνια, είχα την ευκαιρία ( και δεν γράφω ευτυχία, φειδωλά χρησιμοποιώ αυτή τη λέξη) να έρθω σε επαφή με τη δόξα και τους ανθρώπους, τους οποίους περιβάλλει. Και δεν είδα, πιστέψτε με, περισσότερη ευτυχία εκεί από ότι στο καφενείο του χωριού και στο σπίτι του τελευταίου εργάτη. Όχι πως είναι απαραίτητα δυστυχισμένοι οι άνθρωποι αυτοί, δεν μ’ αρέσει να γίνομαι γραφική, δεν είναι όμως απαραίτητα κι ευτυχισμένοι, επειδή είναι αναγνωρίσιμοι, γνωστοί στον κόσμο και αγαπητοί από μακριά.
Δεν ξέρω για σας, αλλά εγώ γουστάρω να είμαι αγαπητή από κοντά. Δεν με νοιάζει αν δεν με αναγνωρίζει κανένας στο σουπερμάρκετ, ή αν δεν λαμβάνω μηνύματα θαυμασμού για την δουλειά και την παρουσία μου, δεν με ενδιαφέρει. Να είμαι ευχαριστημένη με τη ζωή μου όμως και να έχω αγάπη κι ενδιαφέρον από κοντά, αυτό με γεμίζει. Κι αυτό δεν το γράφει κάποιος έξω από τα συγκεκριμένα πράγματα. Κι ίσως έχει μεγαλύτερη βαρύτητα..

Άρα χρήμα και δόξα δεν φέρνουν την ευτυχία...
Τι την φέρνει άραγε;
Ο ΄Αη Βασίλης ίσως; Για να είμαστε και μέσα στο κλίμα των ημερών; Ή τα βέλη του έρωτα;
Αλήθεια, δεν μιλήσαμε για αυτήν την πολυπόθητη ερωτική ευτυχία. Οι περισσότεροι άνθρωποι έχουμε τυπωμένο βαθιά στο μυαλό μας και στην απογοητευμένη ψυχή μας πως ο έρωτας, θεός παρηγορητής και θεραπευτής, θα έρθει και θα μας σηκώσει στα φτερά του ψηλά. Θα μας «ανεβάσει», θα μας δώσει την ευτυχία.
Περιττό να σας πω πως καθημερινά συναντώ ανθρώπους που ζητούν την βοήθεια μου για να ξεπεράσουν τη δυστυχία (επιτρέψτε μου να ονοματίσω έτσι ποιητική αδεία την κατάθλιψη) που τους προκαλούν οι αταίριαστες και δυσλειτουργικές ερωτικές τους σχέσεις... ΄Η ακόμα ότι βρήκα το υλικό για να γράψω ολόκληρο βιβλίο για αυτό το θέμα...
Ο έρωτας μας δίνει την ευτυχία;
Μόνο όταν είμαστε ήδη ευτυχισμένοι..
«Φύρτου!!» Ανάποδα πράγματα. Και γιατί τότε να αναζητούμε μανιωδώς τον έρωτα και να απογοητευόμαστε τόσο όταν δεν τον βρίσκουμε; Επειδή μας φύτεψαν στο μυαλό μας πως ο έρωτας θα μας δώσει αυτό το πολυπόθητο αγαθό...
Δεν εννοώ με αυτά που γράφω, πως ο έρωτας μας κάνει δυστυχισμένους. Ούτε είμαι εναντίον της επιδίωξης της ερωτικής ολοκλήρωσης του ανθρώπου. Κάθε άλλο. Η ψευδαίσθηση την οποία προσπαθώ να στηλιτεύσω είναι άλλη. Αυτή που έχουμε πολλοί από εμάς πως μόνο ο έρωτας θα μας δώσει την ευτυχία...
Ξαναδιαβάζοντας το κείμενο αυτό, φτάνοντας μέχρι εδώ και θέλοντας να δώσω τον επίλογο, δυσκολεύομαι να ορίσω την ευτυχία με οικουμενικούς όρους. Ίσως γιατί η ευτυχία είναι κάτι ξεχωριστό για τον καθένα. Οι στιγμές της διαφέρουν στον κάθε άνθρωπο. Για μένα, για παράδειγμα, ευτυχία είναι να πίνω τον πρωινό μου καφέ, βρέξει χιονίσει, στην μπροστινή βεράντα με ένα καλό βιβλίο, σε στιγμές που ο χρόνος δεν μετρά κι ακόμα δεν έχω αρχίσει το καθημερινό πρόγραμμα.. ΄Η να απολαμβάνω ένα ζεστό μπάνιο στο φως των κεριών ανάκατα αφημένων στο πάτωμα και από μέσα να ακούγεται μακρινή η φωνή της Πρωτοψάλτη στο cd. Και ειδικά στο τραγούδι «η σωτηρία της ψυχής»... ΄Η να κοιτάω τα κατά τα άλλα ζωηρά και αεικίνητα παιδιά μου να κοιμούνται αφημένα στους ησυχαστικούς ρυθμούς της αναπνοής τους. Ακόμα να έχω μια ειλικρινή βαθιά συζήτηση με ένα φίλο, άνοιγμα ψυχής και μετάγγιση εμπειρίας και συναισθημάτων. ΄Η να περπατώ γοργά στο πάρκο της γειτονιάς μου, ξεχασμένο πνεύμονα πρασίνου στην άφιλη πόλη. Αυτά κι άλλα πολλά μικρά συνιστούν την ευτυχία για μένα προσωπικά. Για σας είμαι σίγουρη πως είναι άλλα, εξίσου στιγμιαία κι ανεπανάληπτα.
Και στο αρχικό ερώτημα αν είμαι υποχρεωμένη να είμαι ή καλύτερα να δείχνω ευτυχισμένη συνέχεια, η απάντηση πάλι με ταλαιπωρεί. Σίγουρα όταν η ψυχική κατάσταση της ευφορίας η οποία δηλώνει τον ευτυχισμένο άνθρωπο καταντήσει καταναγκαστική, καταπιεστική εμμονή, τότε σίγουρα κάτι δεν είναι φυσικό. Και τα αυθεντικά συναισθήματα είναι πάντα φυσικά. Μοιάζουν με τη φύση, με τα αγριολούλουδα που φυτρώνουν αβίαστα εκεί που κανείς δεν τα περιμένει και δύσκολα θα βρεθούν χέρια να τα ξεριζώσουν...
Σέβομαι όμως την επιθυμία των γύρω μου να με βλέπουν χαρούμενη, την ανάγκη των ανθρώπων για αντικαθρέφτισμα σε μια ζωηρή, χαρωπή όψη του διπλανού τους. Δεν μπορώ όμως να προσποιηθώ. Αυτό που επιλέγω σίγουρα να κάνω, είναι να πολεμώ τη μιζέρια μου και να αναλαμβάνω επιτέλους την ευθύνη του εαυτού μου. Η οποία δεν είναι για μένα τίποτα άλλο από την προσωπική δέσμευση σε μένα και σ’ εκείνους που αγαπώ να επιδιώκω και να παραμένω περισσότερο στις στιγμές ευτυχίας. Να κτίζω τη μέρα μου γύρω από οάσεις χαράς ψυχαγωγίας. Στο κάτω κάτω της γραφής, πρώτα από όλους εγώ θα επωφεληθώ!!